وبلاگ جاده خاکی مسیر تجربه‌های هیجان‌انگیز
سرزمین رنگ، شادمانی و اصالت!
اگه بگن اولین کلماتی که با شنیدن نام کردستان به ذهنت میرسه چیه، قطعا این سه تا رو میگم.
کردستان جایی‌ه که هیچوقت از سفر به زیبایی‌های طبیعت و فرهنگش، خسته نشدم. حتی وقتی در یک سال، ۴ بار بهش سفر کردم، هر بار حرف‌های تازه برای گفتن داشت.
این بار بعد از بازخورهای خوبی که از راهنمای سفر بومگردی بلوچستان گرفتیم، میخوایم نگارش یه راهنمای سفر مفصل ۴ قسمتی به مریوان و اورامانات کردستان رو شروع کنیم که این قسمت اولش‌ه.
در این قسمت، مسیرهای گردشگری کردستان رو با محوریت مریوان (تالاب زریبار) و اورامانات (هورامان‌تخت) معرفی میکنیم که بتونید برای برنامه ریزی یه سفر خوب، جذاب، مفید و به یاد ماندنی ازش استفاده کنید. سعی میشه مسیرها به گونه‌ای معرفی بشن که هرکدوم حداقل یک روز زمان نیاز داشته باشن. در توضیحات مبدا حرکت تهران در نظر گرفته شده.
توجه: کلمه‌های آبی لینک هستند و قابل کلیک برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد موضوع موردنظر.
چجوری میشه رفت به مریوان؟
راه اول) 
هوایی: در استان کردستان، فقط شهر سنندج فرودگاه داره و پرواز تهران-سنندج حدود یک ساعت زمان میبره. به همین خاطر اگه بخواید به مریوان برید، بعد از رسیدن به سنندج، در ترمینال غربی سنندج، تاکسی‌های خطی سنندج-مریوان هستند که میتونید ازشون استفاده کنید و با حدود هزینه نفری ۲۵ تومان (برای سال ۹۸)، با طی دو ساعت مسیر جاده‌ای، به مریوان برید.
راه دوم) 🚌 زمینی: برای مریوان از تهران اتوبوس موجوده فقط چون تعدادش کم‌ه، بهتره از چند روز قبل از سفر، به صورت اینترنتی تهیه کنید تا توی ترمینال معطل نشید. این مسیر حدود ۹ ساعت با اتوبوس طول میکشه. متاسفانه استان کردستان قطار نداره اما میتونید از قطارهای کرمانشاه که به تازگی افتتاح شدن استفاده کنید.
راه سوم) 🚗 زمینی با ماشین شخصی: مسیر جاده‌ی تهران – ساوه – همدان – سنندج – مریوان که از بعد از همدان جاده کوهستانی‌ه. تا سنندج دوبانده است اما از سنندج تا مریوان جاده دوطرفه است. کیفیت جاده مناسب‌ه. برای طی این مسیر بدون توقف حدود ۹ ساعت و با توقف‌های بین مسیر حدود ۱۱ ساعت باید در نظر بگیرید.
چجوری میشه رفت به هورامان‌تخت؟
هورامان‌تخت رو به عنوان مرکز منطقه‌ی اورامانات در نظر میگیریم (که واقعا هم گویا معنی‌اش همین‌ه. تخت به معنی مرکزه) و راه رسیدن به هورامان‌تخت رو توضیح میدم
راه اول) هوایی: اگه بخواید با سریع‌ترین روش به هورامان‌تخت برید، میتونید تا سنندج از پرواز ۱ ساعته استفاده کنید. اما مثل مریوان، تاکسی خطی مستقیم برای هورامان‌تخت وجود نداره. باید از همون تاکسی‌خطی‌های مریوان استفاده کنید و در سه راهی هورامان‌تخت (حدود ۱۵ کیلومتر مونده به مریوان) پیاده بشید و از اونجا سوار ماشین بشید.
راه دوم) 🚌 زمینی با اتوبوس: برای رفتن به صورت زمینی به هورامان‌تخت دو راه وجود داره. یا اینکه با اتوبوس تا سنندج برید و از سنندج در ترمینال غربی سوار تاکسی یا مینی‌بوس خطی مریوان بشید و حدود ۱۵ کیلومتری مریوان در سه راهی موسوم به « بیه‌کره»(سه راه حزب الله) از ماشین پیاده بشید و اونجا دوباره برای هورامان‌تخت ماشین سوار شید. یا اینکه کلا از تهران سوار اتوبوس‌های مریوان بشید و باقی مسیر مشابه قبل. این مسیر حدود ۱۱ ساعت طول میکشه.
راه سوم) 🚗 زمینی با ماشین شخصی: دو مسیر اصلی برای رسیدن به هورامان‌تخت وجود داره. مسیر اول از راه ساوه – همدان – سنندج – مریوان هست در سه راه موسوم به حزب‌الله، ۱۵ کیلومتر مانده به مریوان، باید به سمت هورامان‌تخت برید. این مسیر تماما آسفالت است ولی از بعد سنندج (و بیشتر از بعد سه راهی) کوهستانی است. مسیر دوم از کرمانشاه میگذره که دو مسیر برای روستاهای میانی وجود داره: همدان – کرمانشاه – پاوه – هجیج – هورامان‌تخت یا همدان – کرمانشاه – پاوه – نودشه – نوسود – هورامان‌تخت. که مسیر روستایی اولی چشم‌اندازهای زیباتری داره و نزدیک‌تر هم هست ولی حدود ۱۰ کیلومتر از مسیر شن‌ریزی شده است (در سر بالایی). اگه از راه اول برید، از سه راهی تا هورامان‌تخت حدود ۱ ساعت و نیم زمان‌ه و اگه از یکی از مسیرهای دوم برید از کرمانشاه تا هورامان‌تخت حدود ۴ ساعت زمان نیازه. (تا خود کرمانشاه هم که حدود ۷ ساعت زمان میبره)
چقدر وقت بذاریم خوبه؟
پیشنهاد میکنم حداقل ۳ روز زمان برای سفر در این منطقه در نظر بگیرید (۳ روز زمان برای گشتن در اونجا داشته باشید) که اگه مبداتون تهران‌ه، با رفت و برگشت میشه ۴ روز.
چه زمانی بریم بهتره؟
بهترین زمان برای سفر به کردستان، در فصل بهار و از فروردین تا خرداده.
کرمانشاه و پالنگان، نسبتا گرمسیرتر هستند و زمان مناسب سفرشون تا نیمه‌ی اردیبهشت‌ه.
چه جاهایی رو بریم ببینیم؟ چیکار کنیم؟ چه تجربه‌هایی بدست بیاریم؟
این قسمت رو به دو بخش تقسیم میکنم. بخش اول مسیرهای گردشگری با محوریت مریوان رو معرفی میکنم و بخش دوم مسیرهای گردشگری با محوریت هورامان‌تخت
تجربه‌گردی اول – مریوان
تالاب زریبار، بازار سنتی مریوان، قله ایمام، چور ننه، موزه مردم‌شناسی مریوان (یانه‌ی کورده‌واری)
– تالاب زریبار
پیشنهادات: کباب مرغ و ماهی پارک ساحلی زریبار، شب‌نشینی و تماشای زندگی شبانه‌ی مردمان کرد در پارک ساحلی کنار دریاچه، پرنده‌نگری در سایت پرنده‌نگری تالاب به همراه راهنمای تخصصی و تجهیزات مورد نیاز، بازدید از روستای لک‌لک‌ها (دره‌تفی)، بستنی با شیرمحلی + آب انگور در روستای دره‌تفی، مزرعه‌ی توتون روستای یینگیجه، مزرعه‌ی توت‌فرنگی روستای یینگیجه، قصابی‌های روستاهای اطراف تالاب زریبار
نکات: دریاچه‌ی زریبار یکی از بزرگترین دریاچه‌های آب شیرین ایران‌ه. اغلب کسایی که به دریاچه میرن، به بازدید دریاچه از ساحل مریوان و در پارک ساحلی اکتفا میکنن. اگه دقت کنید، پشت دریاچه کوه‌هایی میبینید و اگه بیشتر دقت کنید، روستاهایی که در دامنه‌ی این کوه‌ها قرار دارن. هر روستا هم داستان خودش رو داره. یه جاده‌ی ساحلی دور تا دور دریاچه هست که میتونید ازش برای رفتن به روستاها استفاده کنید.
– بازارگردی مریوان
پیشنهادات: خوردن چای نبات در سبزه میدان بازار، تماشای بازی‌های دسته‌جمعی در سبزه میدان، بازدید از بازار سرپوشیده سنتی رنگارنگ، شکمگردی: خوردن آب انجیر و شربت میوژ + شیرینی باقلوا در بستنی‌سرای قندیل ۲ در محدوده‌ی بازار، خوردن کلانه در دکه‌های خیابان بازار، دکه‌های ساندویچی کنار خیابان اصلی بازار، مغازه‌های صنایع دستی و کلاش‌فروشی در حاشیه خیابان اصلی بازار
نکات: منظور از خیابان اصلی بازار، خیابان جمهوری است که در نقشه قابل مشاهده است. سیزه‌میدان، روی نقشه، فضای سبز مستطیلی شکلی در حاشیهی این خیابان است. اجناس مناسب پیشنهادی برای خرید، صنایع دستی، پارچه‌های زیبای لباس کردی، لوازم آرایشی و بهداشتی، چای و خشکبار است. اگه دوست دارید یک راهنمای محلی در بازدید از بازار سنتی همراهی‌تون کنه که اطلاعات جذابی بدست بیارید ما میتونیم کمکتون کنیم (بازارگردی همراه با راهنمای محلی در مریوان)
– روستای چورننه
اینجا، اولین روستای بدون بیکار ایران است. در این روستا میتونید، تجربه‌ی یک روز زندگی واقعی با فعالیت‌های ناب داشته باشید.
پیشنهادات: خرید عسل طبیعی اورگانیک کردستان، زنبورداری، مزرعه‌گردی در مزرعه‌ی توت‌فرنگی، آواز کردی در طبیعت، خرید عرقیجات طبیعی، ییلاق روستا
نکات: در سمت راست سه‌راهی مریوان-هورامان چند تا کوه جذاب میبینید که خودنمایی میکنند. اگه دقت کنید در دامنه‌ی اون کوه‌ها، دو تا روستا میبینید که اسم یکی چور و اسم دیگری ننه است و معمولا با هم صداشون میکنن. پیشنهاد میکنم فیلم‌های جشن نوروز چورننه رو هم که در همین محل برگزار میشه رو جستجو کنید و ببینید. اگه فرصت رفتن به هورامان‌تخت در سفرتون ندارید، از همین سه‌راهی ۱۰ کیلومتر برید به یک تنگه‌ی جذاب که یه رودخونه از داخلش میگذره میرسید و میتونید از طبیعت این تنگه لذت ببرید.
تجربه‌گردی دوم – اورامانات
هورامان‌تخت، بلبر، هجبج، پالنگان
– هورامان‌تخت
مرکز اورامانات! تازگیا شهر شده ولی اونقد خوبه که هیچیش به شهر نمیاد (به جز چند تا وصله‌ی ناجور شهری). من دوست ندارم اسم شهر روش بذارم و میگم روستا!
پیشنهادات: گردش در روستای پلکانی هورامان‌تخت و طبیعت زیبای کوهستانی اطراف، موزه‌ی مردم‌شناسی پیرشالیار، آرامگاه پیرشالیار (مقبره پیرشالیار، درختان دخیل‌بسته، سنگ کومسای، محل چله‌نشینی، نمای هورامان‌تخت، خوندن و شنیدن داستان‌ها، خوندن در مورد مراسم عروسی پیرشالیار و کومسای و نحوه‌ی برگزاری)، اقامت شبانه و شبگردی در هورامان‌تخت، مغازه‌های صنایع دستی و خشکبار در نزدیکی هتل سنگی، شکمگردی در خوراکی‌فروشی‌های حاشیهی خیابان اصلی هورامان‌تخت، مسجد جامع، پخت و صرف کلانه و نان محلی جذاب نازک کردی
نکات: شب و شبگردی هورامان‌تخت رو از دست ندید. چراغ‌های روستا جلوه‌ی جذابی بهش میدن. برای راهنمایی اقامت و تجربه‌ها میتونید روی ما حساب باز کنید.
– بلبر
یه ویژگی جالب و متفاوت این روستای پلکانی اینه که روی دو تا کوه روبروی هم که از وسطشون رودخونه میگذره قرار گرفتن. اینوریا به اونور میگن اونور، اونوریا به اینور میگن اونور. شما رو با فهمیدن این مسئله تنها میذارم😂
پیشنهادات: طبیعت‌گردی در اطراف روستا (آبشارها، حاشیهی سیروان، باغات)، روستاگردی، هیجان عبور از پل کابلی بر فراز سیروان، تجربه‌ی ارغوان‌بافی
نکات: پیشنهاد میکنم از راهنمای محلی برای گشتن در طبیعت روستا استفاده کنید که هم جاهای بهتری بتونید برید، هم تجربه‌های جذاب‌تری داشته باشید و هم از زمانتون استفاده‌ی بهینه‌تری ببرید. در هنگام روستاگردی هم حواستون باشه وقتی روی سقف خونه‌ها میرید، بعضی خونه‌ها مخروبه هستن، سقفشون احتمال ریزش داره، وسط سقف نرید، بالای ستون‌ها راه برید.
– هجیج
پیشنهادات: لذت بردن از چشم‌‌انداز زیبای روستا، قایق‌گردی در سیروان میان کوه‌های زاگرس، طبیعت‌گردی در کوه بالای روستا (یه مسیر پاکوب هست که میره بالای روستا)، اقامت شبانه در هجیج، بازدید از چشمه بل و پر کردن بطری‌ها از آب گوارای چشمه، بازدید از سد داریان
نکات: ابراهیم قبلا یک پست درمورد تجربه‌ی سفرش به هجیج در وبلاگ نوشته بود که لینکش رو میذارم: http://blog.jadehkhaki.com/ecotourism/hajij-village-hawraman-kurdistan/
– پالنگان
پیشنهادات: آبشارهای دره‌ی پالنگان (زمان پیشنهادی: ۳ ساعت)، بازدید از شیلات پالنگان و خوردن کباب ماهی، مزرعه‌ی توت‌فرنگی
نکات: پالنگان هم دقیقا مثل بلبر، روستایی‌ه که روی دو تا کوه روبروی هم قرار گرفته که از میانش رودخانه‌ای رد میشه. دو رودخونه یکی از کنار و یکی از وسط پالنگان میگذره که در نقطه‌ای به هم میرسن و میشن ابتدای سیروان. مسیر جذابی در دره برای آبشارها وجود داره که از میان باغات انار، انجیر و گردو میگذره. متاسفانه بسیاری از اهالی پالنگان از اینجا به شهرهای کامیاران و کرمانشاه برای سکونت رفتند. راه دسترسی به پالنگان از دو طریق‌ه. ۱) کرمانشاه – کامیاران – پالنگان که حدود ۱۰۰ کیلومتره و یک ساعت و نیم طول میکشه ۲) سنندج – سروآباد (در جاده‌ی مریوان) – پالنگان که حدود ۳ ساعت طول میکشه
چه مسیرهایی رو پیشنهاد میکنید؟
۱) سفر دو روزه
پیشنهاد اول: مریوان و روستاهای اطراف – اقامت در یک روستای اطراف دریاچه (مثلا دره‌تفی)
پیشنهاد دوم: هورامان‌تخت، بلبر و سلین
پیشنهاد سوم: کرمانشاه و پالنگان – اقامت در پالنگان
۲) سفر سه روزه
پیشنهاد اول: مریوان و روستاهای اطراف – هورامان‌تخت (اقامت در روستایی اطراف مریوان، اقامت در هورامان‌تخت)
پیشنهاد دوم: هجیج تا هورامان‌تخت (اقامت در هجیج، اقامت در هورامان‌تخت)
پیشنهاد سوم: کرمانشاه – پالنگان – مریوان (اقامت در پالنگان، اقامت در روستایی اطراف مریوان)
جمع‌بندی
در این قسمت از راهنمای سفر، سعی کردیم برای برنامه‌ریزی سفر راهنمایی‌تون کنیم. در قسمت‌های بعدی به مسائل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، امنیت کردستان، شکمگردی در کردستان می‌پردازیم.
